Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι ένα χρόνιο και προοδευτικό αυτοάνοσο νόσημα, το οποίο σταδιακά προκαλεί καταστροφή των νευρικών κυττάρων και κατ’ επέκταση των νεύρων του νωτιαίου μυελού του εγκεφάλου και των ματιών. Τα συμπτώματα εμφανίζονται σταδιακά και ποικίλουν με την πάροδο του χρόνου. Επιπλέον, υπάρχουν διαστήματα ύφεσης και έξαρσης των συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα αφορούν μούδιασμα και αδυναμία των άκρων, προβλήματα στην όραση και στην ομιλία, ακράτεια, νοητική σύγχυση, έλλειψη συγκέντρωσης, προβλήματα μνήμης , διαταραχές στον ύπνο, κινητικά προβλήματα, τρέμουλο των άκρων, αστάθεια στη βάδιση, σωματικούς πόνους, αίσθημα καύσης και αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος, κόπωση, διαταραχές στη διάθεση και συγκεκριμένα κατάθλιψη κ. α. Σταδιακά υπάρχει όλο και μεγαλύτερη έκπτωση της λειτουργικότητας του ατόμου, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η καθημερινότητά του σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταλήγει να μην μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί. Από την ασθένεια αυτή δεν επηρεάζεται μόνο το άτομο, αλλά ολόκληρη η οικογένεια. Πολλές φορές τα άτομα στον περίγυρό του ασθενή δυσκολεύονται να διαχειριστούν τη νόσο και τις επιπτώσεις που έχει στην ψυχολογία, αλλά και πρακτικά στην καθημερινότητα του ασθενή. Πολλές φορές διαταράσσονται οι σχέσεις μεταξύ συντρόφων και περνάει ένα μεταβατικό διάστημα μέχρι να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, τα οποία αλλάζουν καθημερινά με την πάροδο του χρόνου. Η σχέση θα πρέπει να βασίζεται στην αγάπη , την φροντίδα και την κατανόηση, ώστε να μπορέσουν μαζί να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα τα οποία παρουσιάζονται στη ζωή τους λόγω της ασθένειας. Ο ασθενής περνάει από διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις, ξεκινώντας από την άρνηση μέχρι να φτάσει στο στάδιο της αποδοχής. Νιώθει αδύναμος, ανασφαλής, εξαρτημένος. Ως αποτέλεσμα, βιώνει έντονο θυμό, ενοχές και θλίψη. Πολλές φορές αισθάνεται ότι είναι βάρος στην οικογένειά του και αυτό μπορεί να τον οδηγήσει σε κατάθλιψη. Η απώλεια υγείας του ασθενή και της φυσιολογικότητας της καθημερινότητας του, οδηγεί σε ένα πένθος, με έντονα τα συναισθήματα της απελπισίας και της ματαιότητας. Σε αυτό το σημείο ο ρόλος του ψυχολόγου είναι καίριος, ώστε να μπορέσει ο ασθενής να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά του σύμφωνα με τα καινούργια δεδομένα, να μεταβεί ομαλά στον καινούριο ρόλο που καλείται να αναλάβει, και να προσαρμοστεί στο νέο τρόπο ζωής του. Η στήριξη του ασθενή είναι πάρα πολύ σημαντικής σημασίας, όμως στήριξη καλόν είναι να λαμβάνει και ο οικογενειακός περίγυρος.
Κατσαούνη Μαρία-Ψυχολόγος Υγείας (MSc)