Μία κακοποιητική σχέση μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, και με τον όρο κακοποίηση δεν εννοούμε απαραίτητα σωματική βία, αλλά και συναισθηματική, λεκτική ή ψυχολογική βία, η οποία υπάρχει μέσα σε μία σχέση. Φυσικά σε μία σχέση μπορούν να υπάρχουν και άλλες μορφές κακοποίησης όπως είναι η οικονομική ή κοινωνική κ.α. Στην παρούσα φάση όμως θα ήθελα να πραγματευτούμε την έννοια της εξοικείωσης και το πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην διαιώνιση του κύκλου της κακοποίησης.
Μέσα σε μία κακοποιητική σχέση το άτομο το οποίο δέχεται την κακοποίηση αισθάνεται ότι δεν έχει δύναμη, ότι δεν μπορεί να αντισταθεί στην οποιαδήποτε μορφή φυσικής ή λεκτικής βίας, αισθάνεται ηττημένο, αισθάνεται πως δεν έχει τη δύναμη και τον έλεγχο της κατάστασης, και κάποια στιγμή αισθάνεται ανήμπορο να αντιδράσει στις ανάρμοστες απαιτήσεις και συμπεριφορές που δέχεται.
Οι προσβολές, οι ειρωνείες και η υποτίμηση, τις οποίες λαμβάνει το θύμα, στην προσπάθειά του να τις διαχειριστεί, περνάει σε μία φάση ανοχής, με παράλληλο σκοπό την αποφυγή της κλιμάκωσης των εντάσεων. Αυτή η ανοχή φέρνει ένα είδος υποταγής και εξοικείωσης με την κακοποίηση. Το θύμα γίνεται παθητικό και δέχεται προσβολές και επιθέσεις, χωρίς να εναντιώνεται. Αυτό με άλλα λόγια, σημαίνει πως το θύμα, ως τεχνική επιβίωσης, επιλέγει να μην αντιδράει και σταδιακά να μην «παρατηρεί» καν την κακοποίηση.
Με άλλα λόγια το άτομο απευαισθητοποιείται. Εξοικειώνεται με αυτό που του συμβαίνει. Του είναι τόσο οικείο, που πλέον δεν το αναγνωρίζει ως κακοποίηση και αποδέχεται παθητικά την κακοποιητική συμπεριφορά του άλλου. Σε αυτό το σημείο τα άτομα δεν ζητούν καν βοήθεια από κάποιον ειδικό ή από άτομα του συγγενικού τους περιβάλλοντος. Αυτή η έλλειψη αντίστασης είναι και ένας βασικός παράγοντας της διαιώνισης του κύκλου της κακοποίησης.
Οι κακοποιητικές σχέσεις ξεκινούν από νωρίς, υπάρχουν σημάδια τα οποία δεν πρέπει να αγνοούμε. Προσβολές και χειριστικές συμπεριφορές δεν θα πρέπει να γίνονται αποδεκτές, ούτε να φυσιολογικοποιούνται λέγοντας «Έλα μωρέ , δεν το εννοούσε» ή «Εντάξει, δεν είπε και τίποτα τραγικό…» γιατί κάπως έτσι περνάμε στην φάση εξοικείωσης της κακοποιητικής συμπεριφοράς.
Κατσαούνη Μαρία Ψυχολόγος Υγείας (MSc)
Comments